![](/media/lib/422/n-iskanie-9083c06215f5d3b87db2c5b14afe7d90.jpg)
Samce pawianów masajskich, które mają przyjaciółki, żyją dłużej
22 września 2020, 09:14Dzięki danym z 35 lat badanie ponad 540 pawianów masajskich (Papio cynocephalus) z Parku Narodowego Amboseli wykazało, że samce, które mają bliskie związki z samicami, cechuje wyższy wskaźnik przeżywalności.
![](/media/lib/140/n-nerki-3e864b64a927d859fff157fa24a3f4cf.jpg)
Ekspert: choroby nerek są często bezobjawowe, aż dojdzie do ciężkiej ich niewydolności
11 marca 2021, 12:44Na 11 marca przypada Światowy Dzień Nerek, obchodzony w tym roku pod hasłem "Jak żyć dobrze z przewlekłą chorobą nerek?". Według Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego, na przewlekłą chorobę nerek cierpi od 11 do 13 proc. osób dorosłych. W Polsce choruje około 4 mln osób, często dlatego, że choroba została wykryta zbyt późno.
![](/media/lib/477/n-microboone-f173ccfa9c37f485ee65e32c3c9b729f.jpg)
MicroBooNE nie znalazł neutrina sterylnego. Naukowcy wciąż nie wykluczają jego istnienia
2 listopada 2021, 09:29Wyniki eksperymentu MicroBooNE nie przyniosły żadnych śladów istnienia neutrina sterylnego, poinformowali naukowcy z Fermi National Accelerator Laboratory (Fermilab). Neutrino sterylne to hipotetyczna cząstka, której istnienie byłoby dobrym wyjaśnieniem niektórych anomalii w prowadzonych eksperymentach. Jeśli uda się je znaleźć, byłoby to niezwykle ważne odkrycie, prowadzące do znaczących zmian w naszym rozumieniu fizyki.
![](/media/lib/513/n-zastepnik-dd999ebd9aa8112395fb460926bf4ca1.jpg)
Roślinne zamienniki mięsa zdrowsze dla nas i planety. To lepsze niż namawianie do wegetarianizmu
2 sierpnia 2022, 10:49Metaanaliza 43 prac naukowych przeprowadzona na University of Bath wykazała, że roślinne alternatywy mięsa są zdrowsze zarówno dla człowieka, jak i dla planety. Autorzy skupili się na zdrowotnych i środowiskowych cechach takich produktów oraz postawach konsumentów wobec nich. Jako że roślinne alternatywy mięsa są robione tak, by naśladować teksturę, smak i doświadczenie związane ze spożywaniem mięsa, są bardziej efektywnym sposobem na zmniejszenie zapotrzebowania na mięso niż samo zachęcanie ludzi do diety wegetariańskiej.
![](/media/lib/543/n-transfuzja-3f670232efb21d1ef3215e1c55825a90.jpg)
Znaczenie alloprzeciwciał odpornościowych w transfuzjologii
25 marca 2023, 08:40Transfuzjologia jest działem medycyny, bez którego trudno wyobrazić sobie wiele zabiegów medycznych. Wiąże się ona z funkcjonowaniem i działalnością takich specjalności, jak chirurgia, kardiochirurgia, położnictwo, ginekologia, onkologia, pediatria, transplantologia i wiele innych. Jednak zanim krew zostanie podana pacjentowi, konieczne jest jej przebadanie oraz sprawdzenie, czy w surowicy/osoczu biorcy nie ma przeciwciał odpornościowych.
![](/media/lib/571/n-ukladszesciokrotny-769bc3efca2429bb887e54fe05e4aab7.jpg)
Skąd się biorą wielokrotne układy gwiazd? Mamy pierwsze obserwacje ich powstawania
18 stycznia 2024, 16:41Ponad 80% gwiazd o masie większej od Słońca istnieje w układach podwójnych lub wielokrotnych. Kluczowe pytanie, na które od dawna usiłowali odpowiedzieć astronomowie brzmiało, czy gwiazdy te narodziły się w takich układach, czy też powstały osobno i z czasem zbliżyły się do siebie, tworząc układy. Dotychczas przeprowadzane symulacje komputerowe pokazywały, że gwiazdy już rodzą się w układach wielokrotnych. Jednak astronomowie chcieli przekonać się, jak jest naprawdę. Ostatnie obserwacje za pomocą teleskopu ALMA pozwoliły w końcu rozwiązać tę zagadkę.
![](/media/lib/601/n-bennuprobki-1198db8f108f65554183523a05a104f9.jpg)
W próbkach z asteroidy znajduje się wiele składników niezbędnych do powstania życia
31 stycznia 2025, 18:01Badania próbek asteroidy Bennu dostarczonych na Ziemię przez misję OSIRIS-REx wykazały, że znajdują się tam molekuły, które na Ziemi są niezbędnymi składnikami do powstania życia. Znaleziono też ślady świadczące o obecności słonej wody. Mogła ona być miejscem, w którym dochodziło do interakcji i łączenia się tych molekuł.
![Skolioza© Silverjonny](/media/lib/11/1182941393_221804-f35fbdd0443ef79f93aea1de548876f2.jpeg)
Odkryto gen skoliozy
27 czerwca 2007, 10:44Skoliozę rozpoznaje się od czasów Hipokratesa, jednak dopiero teraz amerykańscy lekarze odnaleźli odpowiadający za nią gen. CHD7 to wspólne odkrycie badaczy z 4 centrów naukowych: 3 uniwersytetów i jednego szpitala dziecięcego. Artykuł na ten temat ukazał się w majowym numerze pisma American Journal of Human Genetics.
![Wilk workowaty w zoo w Hobart (1933); National Archives of Australia](/media/lib/28/1211281974_536360-25c8eefe401673a720dd0d5243c33120.jpeg)
Wilk workowaty: reaktywacja
20 maja 2008, 11:08Ostatni znany osobnik wilka workowatego (Thylacinus cynocephalus) padł w 1936 roku w zoo w Hobart. Gatunek został oficjalnie uznany za wymarły w 1986 roku. Ostatnio jednak jego DNA "ożyło" na nowo w organizmie myszy. To pierwszy przypadek, by materiał genetyczny wymarłego zwierzęcia funkcjonował w organizmie żyjącego gospodarza. Naukowcy mają nadzieję, że w ten sam sposób uda się odkryć, jak dokładnie wyglądały dinozaury czy neandertalczycy.
![](/media/lib/46/ciezarki-4ad32fb9154010863c011877ef7b4cdb.jpg)
Oporne mięśnie 80-latków
31 marca 2009, 11:37Osiemdziesięcioletnie kobiety nie były w stanie zwiększyć masy mięśniowej mimo 3-miesięcznego programu podnoszenia ciężarów, który wziął na cel ich uda (Journal of Applied Physiology). Zaskoczyło to badaczy z Ball State University, ponieważ wcześniejsze badania wskazywały, że trening oporowy zwiększa masę mięśniową nawet u ludzi po siedemdziesiątce, a bardziej rozrośnięty mięsień to przecież większa siła.